Trong bối cảnh ngành công nghệ thông tin không ngừng phát triển, vai trò của Quality Control (QC) Engineer ngày càng trở nên quan trọng. Dù sở hữu thân hình nhỏ bé, anh Tùng - một QC Engineer dày dặn kinh nghiệm tại Navigos Group, đã chứng minh rằng sự kiên trì và đam mê là chìa khóa để vượt qua mọi giới hạn. VietnamWorks inTECH đã có dịp trò chuyện cùng anh để lắng nghe những chia sẻ thú vị về hành trình nghề nghiệp, những thử thách đã vượt qua, cũng như bí quyết để thành công trong lĩnh vực đầy tiềm năng này.

Hành trình trở thành QC Engineer

Theo anh Tùng, việc lựa chọn ngành QC xuất phát từ chính chuyên ngành phần mềm mà anh đã theo học. Tuy nhiên, thay vì đi theo con đường phổ biến là trở thành một developer, anh quyết định rẽ hướng sang QC vì nhận thấy khả năng lập trình của mình chưa thực sự mạnh. Đồng thời, anh mong muốn có một công việc ổn định, ít di chuyển, phù hợp với hoàn cảnh và mục tiêu cá nhân.

Nhìn lại hành trình sự nghiệp, anh Tùng chia sẻ rằng thử thách lớn nhất không phải đến từ giới hạn ngoại hình mà là việc quyết định quay lại đúng chuyên ngành CNTT sau nhiều năm không làm việc trong lĩnh vực này. Quyết định này đòi hỏi anh vượt qua những lo lắng, nghi ngờ về bản thân và tìm lại đam mê để bắt đầu lại từ đầu.

Trong hành trình sự nghiệp, anh Tùng đã đối mặt với nhiều thử thách lớn và trải qua những bước ngoặt quan trọng. Bắt đầu từ thời gian học cao đẳng, anh nhận thấy khả năng lập trình của mình không thực sự tốt và cảm thấy ít hứng thú với coding so với các môn học như database hay phân tích hệ thống. Khi ra trường, thị trường lao động chủ yếu tuyển developer, trong khi những vai trò như tester hay quality control (QC) còn khá mơ hồ. Vì vậy, anh quyết định không nộp hồ sơ xin việc mà tìm hướng đi khác, bao gồm việc học đồ họa (Corel, Photoshop, Illustrator) và làm các công việc freelance không liên quan đến CNTT.

Sau 2-3 năm loay hoay với những công việc không ổn định, anh cảm thấy cần một định hướng rõ ràng hơn. Để có thể học thêm văn bằng khác, anh quyết định hoàn tất chương trình đại học thông qua hệ liên thông. 

Trong quãng thời gian học liên thông đại học, anh đã gặp một người đồng nghiệp đang làm trong lĩnh vực phần mềm. Chính người này đã giới thiệu anh vào một dự án freelance nhỏ, giúp anh tiếp cận và tìm hiểu về công việc của một QC. Từ đó, anh nhận ra niềm hứng thú và sự phù hợp của bản thân với nghề này. Sau khi hoàn thành chương trình học và tham gia thêm các khóa học chuyên sâu về testing, anh bắt đầu tạo CV và ứng tuyển vào các vị trí QC fresher hoặc junior, quyết tâm xây dựng lại sự nghiệp với hy vọng làm đúng ngành mình học và đạt được sự ổn định trong công việc.

Cột mốc đáng nhớ nhất

Một trong những kỷ niệm đáng nhớ nhất của anh là khi đảm nhận công việc QC tại một công ty phần mềm. Dự án đầu tiên anh tham gia có 4 người, bao gồm anh và một trưởng nhóm. Đây cũng là dự án quan trọng của công ty. Nhưng chỉ trong thời gian ngắn, một thành viên rời đi trong lúc anh còn đang thử việc, và ngay sau khi anh kết thúc thời gian thử việc, trưởng nhóm cũng nghỉ. Điều này khiến anh – người mới vào nghề – trở thành nhân sự chính duy nhất tại dự án, ngoài một đồng nghiệp làm việc từ xa tại chi nhánh Đà Nẵng.

Thời điểm đó, anh phải đối mặt với nhiều lo lắng và áp lực. Dự án yêu cầu kiến thức chuyên sâu về quản lý hàng hóa kho bãi – lĩnh vực mà anh chưa có nhiều kinh nghiệm. Mặc dù trước đó từng tham gia các dự án freelance, nhưng phần lớn công việc anh làm là viết tài liệu hơn là thực hiện test. Sự đột ngột trong thay đổi nhân sự khiến anh vừa hoang mang vừa lo lắng về việc mình có thể đảm nhiệm được dự án hay không.

Rất may sau đó, công ty đã bổ sung thêm một vài đồng nghiệp từ các nhóm khác để hỗ trợ. Nhờ sự cố gắng không ngừng, anh đã vượt qua giai đoạn khó khăn này, hoàn thành tốt công việc và tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý giá. Đây là bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của anh, đánh dấu khả năng thích nghi và trưởng thành trong vai trò QC. Những trải nghiệm này không chỉ giúp anh trưởng thành hơn mà còn khẳng định quyết định quay lại ngành CNTT là đúng đắn.

Những kỹ năng cốt lõi và công cụ hỗ trợ

Theo anh Tùng, kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề là hai yếu tố quan trọng nhất để trở thành một QC Engineer giỏi. Kỹ năng phân tích giúp hiểu rõ bản chất vấn đề, dự đoán các lỗi tiềm ẩn và xây dựng các kịch bản kiểm thử tối ưu. Bên cạnh đó, kỹ năng giải quyết vấn đề giúp ưu tiên xử lý các sự cố quan trọng một cách hiệu quả.

Anh cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi và cập nhật kiến thức, đặc biệt là ngoại ngữ – chiếc chìa khóa mở ra nhiều cơ hội trong ngành CNTT.

Các công cụ phổ biến mà anh sử dụng bao gồm Jira để quản lý lỗi, Testlink để tạo testcase, Trello để cập nhật tài liệu, và Postman để kiểm thử API. 

Bài học đáng nhớ

Trong quá trình làm việc, anh từng gặp phải một lỗi rất phức tạp liên quan đến sự khác biệt giữa quy trình cập nhật trên web và mobile. Với web, khi release, người dùng chỉ cần mở trình duyệt để sử dụng ngay giao diện (UI) mới được cập nhật. Nhưng với mobile, quy trình phức tạp hơn nhiều.

Cụ thể, khi release ứng dụng mobile, phiên bản mới phải qua quy trình kiểm duyệt của các bên phân phối như Google và Apple trước khi được public. Người dùng cũng cần tải bản cập nhật mới về thiết bị của mình để sử dụng. Trong thời gian chờ đợi kiểm duyệt, các rule (backend) đã được triển khai, nhưng người dùng chưa kịp cập nhật ứng dụng sẽ vẫn sử dụng giao diện cũ. Điều này dẫn đến lỗi không tương thích giữa rule mới và giao diện cũ, khiến ứng dụng không thể hoạt động bình thường.

Cách xử lý:

Anh đã đưa ra hai giải pháp phù hợp:

1. Hỗ trợ người dùng cũ (chưa cập nhật app): Xây dựng cơ chế chuyển tiếp hoặc kiểm tra tương thích tạm thời, đảm bảo người dùng với phiên bản cũ vẫn có thể sử dụng được ứng dụng mà không gặp lỗi.

2. Hỗ trợ người dùng mới (đã cập nhật app): Tập trung tối ưu hóa và đảm bảo tính ổn định cho phiên bản mới, đồng thời cung cấp các thông báo khuyến khích người dùng cập nhật ứng dụng để tận dụng đầy đủ các tính năng mới.

Kinh nghiệm từ lỗi này giúp anh rút ra bài học quan trọng về việc phối hợp chặt chẽ giữa backend và frontend, đặc biệt là trong các hệ thống yêu cầu kiểm duyệt chậm như mobile.

Giá trị của QC Engineer và lời khuyên cho giới trẻ

Anh Tùng khẳng định rằng QC không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn đóng vai trò xây dựng niềm tin cho đội nhóm và khách hàng. Anh cũng gửi gắm lời khuyên đến các bạn trẻ, đặc biệt là những ai còn tự ti về bản thân: "Ngoại hình không phải là yếu tố quyết định trong ngành CNTT. Điều quan trọng là giá trị mà bạn mang lại cho công việc và không ngừng học hỏi để phát triển."

Ảnh hưởng của AI đến vai trò QC Engineer

AI đã và đang hỗ trợ rất nhiều cho công việc của QC, giúp tối ưu hóa quy trình kiểm thử và nâng cao chất lượng sản phẩm. Một số ứng dụng nổi bật của AI trong vai trò QC có thể kể đến:

- Kiểm tra giao diện người dùng (UI): Trước đây, việc kiểm tra UI thường được thực hiện thủ công, dễ bỏ sót các lỗi nhỏ như sai lệch kích thước hoặc màu sắc. Hiện nay, AI đã cung cấp các công cụ hỗ trợ tự động kiểm tra giao diện người dùng, đảm bảo độ chính xác cao hơn và phát hiện được những sai lệch mà kiểm tra thủ công khó nhận ra.

- Phân tích và đề xuất test case: Khi QC cung cấp yêu cầu từ ticket, AI có thể phân tích và đề xuất các trường hợp kiểm thử (test case). Điều này giúp tránh bỏ sót các trường hợp quan trọng, tiết kiệm thời gian cho QC và cho phép họ tập trung nhiều hơn vào việc kiểm thử thực tế.

- Tự động hóa quy trình kiểm thử: AI tự động hóa các quy trình kiểm thử với độ chính xác cao hơn, từ đó rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường. Điều này không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí mà còn đảm bảo chất lượng sản phẩm vượt trội.

Với những lợi ích mà AI mang lại, vai trò của QC Engineer không chỉ dừng lại ở việc thực hiện kiểm thử mà còn tập trung vào việc phối hợp cùng AI để đưa ra các chiến lược kiểm thử hiệu quả hơn. Tuy nhiên, AI không thể thay thế hoàn toàn vai trò của QC, đặc biệt trong những khía cạnh đòi hỏi tư duy logic, trải nghiệm người dùng và giao tiếp giữa các bên liên quan.

Lời kết

Hành trình của anh Tùng là minh chứng rõ ràng cho việc vượt qua giới hạn bản thân, kiên trì với đam mê và không ngừng học hỏi. VietnamWorks inTECH tin rằng những chia sẻ chân thành của anh chắc chắn sẽ là nguồn cảm hứng cho các bạn trẻ đang theo đuổi sự nghiệp trong ngành công nghệ thông tin, đặc biệt là lĩnh vực QC Engineering.

VietnamWorks inTECH